احمد بروغنی 
اگر کمی با سیستم و کارکرد اتومبیل آشنا باشید، میدانید که یکی از قطعات حساس و مهم که وظیفه تصفیه گازهای خروجی ناشی از سوخت خودرو را به عهده دارد، کاتالیزور است.
به گزارش خودرونویس،اگر کمی با سیستم و کارکرد اتومبیل آشنا باشید، میدانید که یکی از قطعات حساس و مهم که وظیفه تصفیه گازهای خروجی ناشی از سوخت خودرو را به عهده دارد، کاتالیزور است. قیمت این قطعه تقریبا بالا بوده و همین مسئله این سوال را برای دارندگان خودرو ایجاد کرده است که “آیا کاتالیزور قابل تعمیر است” یا “چگونه میتوان کاتالیزور را تعمیر کرد”. از آنجایی که سلامت این قطعه به خصوص برای تردد در فضای شهری اهمیت بالایی دارد، در ادامه به طور تخصصی به بررسی و شناخت و همچنین تعمیر کاتالیزور در تهران، پرداخته خواهد شد.
کاتالیزور
کاتالیزور یا کاتالیست یکی از قطعات مهم از سیستم اگزوز خودرو است که وظیفه کاهش سطح آلایندگی سوخت خودرو را به عهده دارد. کاتالیزور از سه بخش اصلی فلزی، سرامیک مونولیتی با ساختار لانه زنبوری و یک پوسته بیرونی تشکیل شده است که طی فرایندهای شیمیایی، گازهای مضر و آلاینده های ناشی از احتراق سوخت را به گازهایی کم خطر تبدیل میکند. یکی از نکات مهمی که در مورد کاتالیزور باید بدانید، عمر مفید این قطعه است. به طور معمول توصیه میشود هر 3 الی 4 سال یکبار نسبت به تعویض این قطعه اقدام شود.
کاتالیزورها توانایی فیلتر و تصفیه گازهای وارده را تا 90% دارند، اما به مرور زمان با مسدود شدن منفذهای کاتالیزور این مقدار به تدریج کاهش پیدا میکند، تا جایی که ممکن است در صورت خرابی، علاوه بر اینکه گازهای سمی تصفیه نمیشوند، به طور کلی کارایی کاتالیزور وارونه شده و میزان آلاینده های خروجی تا 50% افزایش هم پیدا کند.
علت های خرابی کاتالیزور
همانطور که اشاره شد، کاتالیزورها دارای عمر مفیدی بوده و با گذر زمان به دلایل مختلفی از جمله خرابی این قطعه دچار فرسودگی و از دست دادن کارایی خود میشوند. در ادامه به طور دقیق به بررسی علت ها و دلایل خرابی کاتالیزور پرداخته خواهد شد:
- مشکل دیر استارت خوردن و جرقه زدن
یکی از اولین دلایل خرابی این قطعه مهم و کاربردی؛ خرابی شمع خودرو و در نتیجه آن مشکلاتی مثل احتراق ناقص سوخت است که به موجب آن مقداری ناخالصی و سوخت بی کیفیت موجب مسدود شدن منفذهای کاتالیزور میشود.
- مسدود شدن منفذها و ساختار کاتالیزور
این مشکل در اثر احتراق ناقص سوخت و همچنین استفاده از سوخت های بی کیفیت که میزان ناخالصی آنها بیش از حد معمول است، اتفاق میافتد.
- تردد در جاده های پر پیچ و خم و عبور از دست انداز
شاید این موضوع در ابتدای امر مشکلی جدی به حساب نیاید، اما عبور از جاده های پر پیچ و دست اندازهای جاده ای باعث وارد شدن آسیب های فیزیکی به ساختار کاتالیست میشود که احتمال خرابی و خرد شدن سرامیک مونولیتی درون آن را بالا میبرد.
- گرم شدن بیش از حد مبدل کاتالیست
به طور کلی دمای کاتالیست به خصوص در زمانی که واکنش های شیمیایی در حال انجام است، بالا میرود. اما اگر به طور کلی دمای این قطعه به بیش از 800 درجه سانتیگراد برسد، این موضوع کمی نگران کننده بوده و باید جدی گرفته شود. توصیه میشود در صورت مشاهده چنین مشکلی هرچه سریعتر به یک تعمیرکار متخصص در این زمینه مراجعه شود.
علائم و نشانه های خرابی کاتالیزور
شناخت نشانه های خرابی کاتالیزور به خصوص برای آن دسته از افرادی که به درستی با عملکرد این قطعه آشنایی ندارند، میتواند کمک کننده باشد و در مسیر تعمیر کاتالیزور راهنما باشد. همچنین میتواند از بروز مشکلات جدی و خرابی کاتالیزور به طور کلی جلوگیری نماید. لیستی از نشانه های خرابی مبدل کاتالیست که میتواند در این مسیر راهنمای مالکان خودرو باشد، در ادامه نمایش داده خواهد شد:
- کاهش شتاب خودرو
- مصرف بیش از حد بنزین
- استشمام بوی گوگرد ناشی از سوخت ناقص از اگزوز خودرو
- مشکل استارت نخوردن و روشن نشدن خودرو
- دمای پایین کاتالیزور
آیا کاتالیزور قابل تعمیر است؟
از آنجایی که کاتالیزور قیمت بالایی دارد، بسیاری از افراد به کمک روش هایی مانند تعمیر و یا شستشوی کاتالیزور سعی در برطرف کردن مشکل و استفاده مجدد از این قطعه دارند، اما در این مسیر باید به نکاتی توجه شود چرا که تعمیر کاتالیزور به معنی برطرف کردن مشکلات جدی نیست و پیش از تعمیر؛ باید به بررسی و تست کارایی کاتالیزور پرداخت که در ادامه به طور دقیق تر به این موضوع پرداخته خواهد شد.
- بررسی کاتالیزور و تست این قطعه از اهمیت بالایی برخوردار است. در اولین مرحله از تست کاتالیزور باید در زمانی که خودرو خاموش است و کاتالیزور سرد است، این قطعه باز شده و به بررسی آن پرداخت. در صورتی که صداهایی همچون سنگریزه از کاتالیزور شنیده شود، یعنی سرامیک و ساختار داخلی مبدل به طور کامل خرد شده و به هیچ عنوان نمیشود نسبت به تعمیر آن پرداخت.
- در مواردی که مشکلاتی مانند رسوب گرفتگی باعث مشکل در عملکرد کاتالیزور شده باشد، میتوان با استفاده از شوینده مخصوص مکمل انژکتور نسبت به تمیز کردن کاتالیست اقدام کرد. همچنین میتوان با ترکیب تینر و آب در صورتی که فرد تخصص و مهارت لازم در این زمینه را داشته باشد، میتوان نسبت به تمیز کردن و شستشوی این قطعه اقدام کرد.
- یکی دیگر از علت های گرفتگی اگزوز، رسوب ناخالصی های سوخت به دلیل استفاده از سوخت بی کیفیت و همچنین سرعت پایین خودرو در هنگام حرکت است. در چنین حالتی، پیشنهاد میشود مسافتی را با سرعت بالا برانید، این کار باعث میشود سوخت خودرو کامل سوخته و رسوب گرفتگی خودرو برطرف شود. همچنین میتوانید به منظور بالا بردن بهره وری کاتالیزور، هر از چند گاهی از بنزین سوپر استفاده کرد.
- در صورتی که واشر سرسیلندر به طور کامل آب بندی نشده باشد و ترکیب آب و روغن وارد مبدل شود، عملکرد این قطعه دچار مشکل شده و نمیتوان از این قطعه به طور مجدد استفاده کرد.
جمع بندی و سخن پایانی
همانطور که اشاره شد، کاتالیزور یکی از قطعات اصلی در سیستم سوخت رسانی خودرو است که به کمک آن سطح آلایندگی سوخت تا حد زیادی کاهش میابد. در این میان توجه به این نکته ضروری به نظر میرسد که این قطعه قابل حذف نبوده و در صورت حذف و یا عملکرد نادرست آن، قادر به دریافت گواهی معاینه فنی نخواهید بود. اما میتوان در صورتی که آسیب جدی به سیستم کاتالیزور وارد نشده باشد، با تکنیک هایی مانند شستشوی کاتالیست نسبت به تعمیر آن اقدام کرد.
پارس کاتالیزور یکی از فروشگاه ها و مراکز معتبر در زمینه فروش کاتالیزور انواع خودروها و همچنین تعمیر کاتالیزور میباشد. شما میتوانید به منظور خرید این قطعه و یا کسب مشاوره رایگان در این زمینه از وبسایت این مجموعه بازدید کرده و با کارشناسان پارس کاتالیزور در تماس باشید.
دیدگاه شما چیست؟