به گزارش خودرونویس، ذی‌نفعان این طرح شامل شرکت‌های تولیدکننده داخلی خودروهای سنگین، شرکت‌های حمل‌ونقل توانمند دارای مجوز از سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، شرکت‌های وارد کننده کامیون‌های سنگین دارای مجوز از وزارت «صمت» (صنعت، معدن و تجارت) و مالکان حقیقی و حقوقی کامیون‌های فرسوده واجد شرایط و متقاضی واردات می شدند.

در همین راستا روز گذشته مشاور نوسازی ناوگان رئیس سازمان راهداری از موافقت رئیس کل بانک مرکزی با استفاده از ارز بازگشت از صادرات برای واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی خبر داد. ششم خرداد امسال با حضور وزیر راه و شهرسازی از سامانه ثبت‌نام متقاضیان واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی با هدف نوسازی ناوگان باری جاده‌ای رونمایی شد.

این سومین طرح نوسازی ناوگان جاده‌ای است که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم اجرا می‌شود. در حال حاضر ۳۴۶ هزار و ۲۴۳ دستگاه کامیون در جاده‌های کشور در حال ترددند که بیش از یک سوم آنها (۱۰۷ هزار و ۸۷۱ دستگاه) معادل ۳۱ درصد ناوگان فعال جاده‌ای، عمر بالای ۲۲ سال دارند. اما در طرح واردات کامیون‌های دست دوم، قرار است ۵۳ هزار دستگاه ناوگان بالای ۴۰ سال معادل ۱۵ درصد ناوگان فرسوده کشور نوسازی شود که در صورت اجرای کامل این طرح، به گفته محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی، میانگین سنی ناوگان جاده‌ای کشور ۵/  ۵ سال کاهش می‌یابد.

نخستین طرح نوسازی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، طرح کلید به کلید (جایگزینی کامیون فرسوده با نوساز) بود و طرح دوم نیز که به طرح ریاست جمهوری مشهور شد، نوسازی ۸۰۰ دستگاه کامیون بالای ۵۵ سال با استفاده از تسهیلات صندوق توسعه ملی و از محل تولیدات سازندگان داخلی را در پی داشت؛ اما مجموع کامیون‌های فرسوده‌ای که از محل اجرای این دو طرح در دولت‌های یازدهم و دوازدهم نوسازی شدند، ۵ هزار و ۱۸۸ دستگاه کامیون بوده است.

در سومین طرح نیز که از خرداد امسال اجرای آن آغاز شد، قرار است ۵۳ هزار دستگاه کامیون فرسوده از فعالیت خارج و با کامیون‌های دست دوم وارداتی اروپایی، ژاپنی و کره‌ای جایگزین شوند. در این طرح مالکان حقیقی کامیون‌های فرسوده می‌توانند سالانه یک دستگاه کامیون دست دوم اروپایی با عمر کمتر از ۳ سال به ازای اسقاط یک دستگاه کامیون فرسوده، وارد کشور کنند؛ شرکت‌های حمل و نقلی ۱۰ دستگاه، شرکت‌های واردکننده خودروهای سنگین ۵۰ و خودروسازان داخلی (تولیدکنندگان کامیون) ۱۰۰ دستگاه کامیون دست دوم در سال می‌توانند وارد کنند اما به ازای هر یک دستگاه کامیون وارداتی، حداقل یک دستگاه کامیون فرسوده باید گواهی اسقاط دریافت کند؛ همچنین امکان اسقاط چند دستگاه کامیون فرسوده در برابر واردات یک کامیون زیر ۳ سال هم وجود دارد.

به گفته مهران قربانی، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، با اجرای کامل این طرح، می‌توان به صرفه‌جویی ۵۳۰ میلیون لیتری سوخت در سال دست یافت و تعداد کامیون‌های زیر ۵ سال فعال در جاده‌ها نیز از ۴۵ هزار دستگاه فعلی به حدود ۱۰۰ هزار دستگاه افزایش می‌یابد.

در همین حین صدرالله بمانا، مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در امور نوسازی ناوگان درباره آخرین وضعیت ثبت‌نام متقاضیان نوسازی ناوگان جاده‌ای پس از ۷۶ روز از گذشت شروع ثبت‌نام در سامانه سازمان راهداری اظهار کرد: ما در سامانه ثبت‌نام سازمان راهداری، در حال نام‌نویسی از متقاضیان واردات کامیون هستیم اما چون در سامانه ثبت سفارش (سامانه جامع تجارت) قرار است تغییراتی ایجاد شود، هنوز سفارش وارداتی ثبت نشده است. وی افزود: تا کنون تقاضای واردات بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ دستگاه کامیون دست دوم و جایگزینی آن با کامیون‌های فرسوده در سامانه سازمان راهداری ثبت شده است که این افراد باید مراحلی را طی کنند مثلا برخی از آنها باید کارت بازرگانی دریافت کنند.

کامیون

شرایط کامیون های وارداتی

  • نباید بیش از سه (3) سال از زمان ساخت آنها گذشته باشد.
  • کامیون ها باید از خدمات پس از فروش موضوع قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو- مصوب 1386 و آئین‌نامه اجرایی آن موضوع تصویب نامه شماره 7415/ت51681 هـ مورخ 28/01/95 و اصلاحات بعدی آن برخوردار باشند.(چنانچه واردکننده خدمات پس از فروش موضوع قانون فوق را طبق مقررات راساً ارائه نماید، ارائه مجوز فوق قابل قبول بوده و در غیر این صورت باید مجوز رسمی و قانونی از شرکت یا کارخانه دارای حق قانونی ارائه دهنده خدمات فوق اخذ و ارائه کند).
  • کامیون های وارداتی باید از نظر ایمنی، کیفیت و آلایندگیهای محیط زیست با استانداردهای روز و اجباری که مورد تائید مراجع ذیربط بوده، انطباق داشته و دارای استاندارد e-mark نیز باشند.
  • کامیون ها می‌توانند دارای بارگیر ثابت یا غیرثابت (کشنده) باشند.
  • کامیونهایی می‌توانند به کشور وارد شوند که ساخت کشورهای اروپایی، ژاپن یا کره جنوبی بوده و در پنج (5) سال گذشته مدلهای آنها در کشور تولید و یا به کشور وارد شده باشند. کامیونهای وارداتی جدید ساخت کشورهای مذکور باید از نظر ایمنی، کیفیت و آلایندگیهای محیط زیست در زمان ساخت مورد تائید دستگاههای ذی‌ربط باشد.
  • در مرحله اول، اولویت با کامیون های دارای ظرفیت- مندرج در کارت مشخصات وسیله نقلیه- هیجده (18) تن و بالاتر است.
  • کامیون های وارداتی، باید شرایط زیست محیطی، استانداردها و شرایط لازم برای حمل‌ونقل بین‌المللی و ورود به کشورهای اروپایی را دارا باشند.

شرایط کامیون های اسقاطی

واردات هر یک دستگاه کامیون منوط به اسقاط، حداقل یک دستگاه کامیون که از زمان ساخت آن بیش از بیست و پنج (25) سال گذشته باشد و ظرفیت آن نیز می‌تواند حداکثر سه (3) تن کمتر از ظرفیت کامیون وارداتی باشد. در این مرحله، ظرفیت کامیون اسقاطی مندرج در کارت مشخصات وسیله نقلیه حداقل پانزده (15) تن است.

کامیون مورد اسقاط باید فعال در بخش حمل‌ونقل عمومی و دارای معاینه فنی معتبر در زمان اسقاط (برابر اسناد ثبتی در سامانه‌های سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای) باشد.

به ازای اسقاط کامیون، پس از تایید سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، سود بازرگانی کامیون وارداتی بیست و پنج (25) درصد توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران کاهش می‌یابد.

شرایط واردکنندگان

کارخانجات تولیدکننده کامیون، شرکت‌های واردکننده کامیون‌های سنگین دارای مجوز از وزارت «صمت»، شرکت‌های حمل‌ونقل توانمند دارای مجوز از سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، مالکان وسایل نقلیه فرسوده می‌توانند مبادرت به واردات نمایند.

در مرحله اول، سقف میزان واردات در هر درخواست توسط کارخانجات تولید کننده داخلی خودروهای سنگین یک هزار (1000) دستگاه، شرکت های حمل‌ونقل توانمند یکصد (100) دستگاه، شرکت‌های واردکننده کامیون‌های سنگین پنجاه (50) دستگاه و مالکان حقیقی و حقوقی وسایل نقلیه فرسوده ده (10) دستگاه است.

ارائه درخواست جدید در مراحل بعد، منوط به واردات هشتاد درصد (80) درخواست مرحله قبلی است.

هر کدام از ذینفعان بسته به نوع مدل کامیون وارداتی مورد درخواست، باید مستندات و مدارک مربوط به استاندارد روز و اجباری ایمنی و کیفیت از سازمان ملی استاندارد کشور، استاندارد روز و اجباری آلایندگی از سازمان حفاظت محیط زیست، تاییدیه خدمات پس از فروش از وزارت «صمت» (صنعت و معدن و تجارت) را تهیه و به سازمان ارائه نمایند.

منشاء ارز برای واردات باید خارج از ایران باشد و واردکنندگان مشمول استفاده از ارز داخلی نمی شوند.

طبق اعلام سازمان راهداری ذینفعان تا بعد از ترخیص کامیون از گمرک ایران حق هیچ‌گونه ثبت نام و یا درخواست و اخذ وجه از خریداران را ندارند بنابراین از هرگونه پرداخت به افراد مدعی در این مرحله خودداری شود.

سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال تحویل کامیون توسط واردکننده به خریدار ندارد بنابراین خریداران ‌باید در این خصوص با دقت نظر و تحقیق و بررسی کامل در مراحل ثبت نام و خرید اقدام نمایند.

متقاضیان دریافت خودرو وارداتی از موعدی که متعاقباً اعلام خواهد شد، صرفاً به ذینفعان مورد تأیید سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای که مراحل اخذ مجوزهای لازم را طی نموده‌اند مراجعه کنند. این فهرست متعاقبا در سایت سازمان اطلاع‌رسانی خواهد شد.

به محض ترخیص کامیون از گمرک ایران، اطلاعات واردکنندگان، نوع و تعداد کامیون‌های وارداتی در سایت سازمان ارائه و در دسترس متقاضیان قرار خواهد گرفت.

قیمت تمام شده ناوگان توسط مراجع ذی‌صلاح و نظارتی با توجه به قرارداد خرید خارجی ناوگان تعیین و ملاک عمل برای عرضه در داخل کشور قرار خواهد گرفت.

طبق اعلام سازمان راهداری هرگونه اطلاعیه دیگری در خصوص واردات و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی موضوع این اطلاعیه فاقد اعتبار بوده مگر آن که منحصراً در سایت سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای درج شده باشد.