کروز کنترل تطبیقی چیست؟

به گزارش خودرونویس، در حال حاضر اکثر اتومبیل‌های مدرن و امروزی، چندین سیستم کمکی پیشرفته را به منظور حفظ ایمنی راننده و سرنشینان اتومبیل در اختیار دارند؛ اما کروز کنترل مسلماً یکی از بزرگ‌ترین پیشرفت‌های تاریخ فناوری‌های مرتبط به خودرو و ایمنی اتومبیل‌ها است. نکته جالب توجه این است که کروز کنترل برای اولین بار، بیش از 60 سال پیش اختراع شد و از آن زمان تاکنون به پیشرفت چشمگیر خود ادامه داده و اکنون آخرین نسخه کروز کنترل‌های موجود بسیار ایمن و مفیدتر از گذشته هستند.

اختراع کروز کنترل و تکامل هر ساله آن منجر به اختراع نوع پیشرفته آن یعنی کروز کنترل تطبیقی شده و این موضوع در نهایت مجر به ساخت اتومبیل‌های خودران شده است. اکنون ما در خودرونویس تصمیم داریم که اطلاعات بیشتری در رابطه با کروز کنترل تطبیقی در اختیار علاقه‌مندان به اتومبیل قرار داده و سطح آگاهی شما را افزایش دهیم.

تاریخچه کروز کنترل

کروز کنترل در اشکال و انواع گوناگونی ساخته شده و در اتومبیل‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. قدمت این فناوری به اوایل قرن 20 میلادی باز می‌گردد؛ اما کروز کنترل مدرن و شبیه به نمونه امروزی آن توسط مهندسی آمریکایی به نام رالف تیتور (Ralph Teetor) و در سال 1948 میلادی اختراع شد. تیتور در سال 1950 میلادی موفق به ثبت اختراع خود شده و در دهه 1960 میلادی از اختراع او در اتومبیل‌های سواری استفاده کردند.

رالف تیتور زمانی ایده ساخت کروز کنترل به ذهنش رسید که به همراه وکیل خود سوار بر یک اتومبیل بود. او که به عنوان سرنشین در اتومبیل مزبور قرار داشت؛ متوجه شد که با صحبت کردنِ وکیل یادشده که پُشت فرمان قرار داشت، سرعت اتومبیل نیز تغییر می‌کند!

بعد از تیتور روند رو به رشد کنترل کروزها ادامه یافت و در سال 1992 میلادی کمپانی میتسوبیشی در ژاپن موفق به ساخت کروز کنترلی مبتنی بر تشخیص فاصله با کمک لایدار (سنجش فاصله با لیزر) شد. اختراع میتسوبیشی را باید اولین کروز کنترل تطبیقی جهان و یا پدر حقیقی آن دانست. اما در رابطه با فناوری مزبور باید گفت که اختراع میتسوبیشی سرعت خودرو را تنظیم نمی‌کرد؛ بلکه به راننده هشدار می‌داد که با اتومبیل رو برو برخورد نکند. با این حال میتسوبیشی دست از تلاش بر نداشت و در سال 1995 میلادی سیستم مزبور را به گونه‌ای طراحی کرد که سرعت خودرو را به طور خودکار تنظیم کرده و کنترل موتور و پدال گاز را برعهده بگیرد. البته هنوز کنترل پدال ترمز در سیستم میتسوبیشی در اختیار راننده بود؛ اما در اوایل دهه 2000 میلادی خودروسازان بزرگ و نامی جهان دست به کار شده و نسخه‌های پیشرفته‌تر کروز کنترل تطبیقی میتسوبیشی را ارائه کردند.

کروز کنترل چیست؟

برای بسیاری از مردم پرسش مزبور کمی احمقانه به نظر می‌آید؛ اما برای درک بهتر تکامل کروز کنترل باید چگونگی عملکرد آن را مورد بررسی قرار داد. کروز کنترل سیستمی است که برای کنترل خودکار سرعت اتومبیل طراحی شده و راننده سرعت خودرو را با استفاده از آن ثابت نگاه می‌دارد. استفاده از کروز کنترل در بزرگراه، آزادراه و مناطقی که تردد و ترافیک زیادی وجود ندارد، منعی نداشته و در بسیاری از مواقع مفید خواهد بود. البته استفاده از سیستم مزبور در سرعت‌های پایین و یا داخل خیابان‌هایی با تابلوهای توقف یا چراغ‌های راهنمایی و رانندگی به هیچ عنوان امکان‌پذیر نبوده و توصیه نمی‌شود.

در صورت استفاده از کروز کنترل دیگر نیازی نیست که پای خود را بر روی پدال گاز نگاه داشته و برای به دست آوردن سرعتی ثابت تلاش کنید. این بدان معناست که شما به راحتی می‌توانید وضعیت خود در پُشت فرمان را تغییر داده و به پاهای خود استراحت دهید و بر نکات دیگری تمرکز کنید. علاوه بر این، حرکت خودرو با سرعتی ثابت منجر به صرفه‌جویی در مصرف سوخت خواهد شد.

نحوه کنترل و دکمه‌های سیستم کروز کنترل در وسایل نقلیه گوناگون متفاوت است. به طور معمول می‌توان ابزار کنترل این سیستم را برروی فرمان دید. راننده با استفاده از پدال گاز به سرعتی ثابت دست یافته و سپس با فشار دادن ِدکمه کروز کنترل و برداشتن پای خود از روی پدال گاز، سرعت خودرو را تنظیم و ثابت می‌کند. همچنین در برخی از خودروها دکمه‌های + یا – نیز برای تغییر تدریجی سرعت در سیستم کروز کنترل در نظر گرفته شده است. علاوه بر این یک دکمه برای از بین بردن و یا از سرگیری فرایند به کارگیری و رسیدن به سرعتِ از پیش تعیین شده وجود دارد. لمس پدال ترمز بلافاصله سیستم کروز کنترل را از مدار خارج خواهد کرد.

کروز کنترل تطبیقی چیست؟ 

کروز کنترل تطبیقی (ACC) سیستمی است که به خودرو کمک خواهد کرد که در محدودۀ سرعتی که از پیش تعیین شده است، باقی بماند و در عین حال فاصله امن خودرو با اتومبیل پیش رو را حفظ کند. هنگامی که وسیلۀ نقلیۀ مقابل سرعت خود را افزایش و یا کاهش دهد، سیستم کروز کنترل تطبیقی نیز در صورت لزوم سرعت خود را مطابق با آن تنظیم خواهد کرد.

برخی از نمونه‌های پیشرفته کروز کنترل‌های تطبیقی دارای فناوری پیشرفته‌ای موسوم به «توقف و حرکت» بوده و برخی‌ از مواقع نیز فناوری مزبور را «کمک ترافیک» می‌نامند. این ویژگی بدان معنا است که سیستم در صورت لزوم، خودرو را کاملاً متوقف خواهد کرد و در صورت حرکت مجدد خودروی مقابل، اتومبیل شما نیز حرکت کرده و در صورت امکان دوباره به سرعت مجاز و یا سرعت تعیین شده شما می‌رسد. در این شرایط سیستم در تمام فرایند فعالیت خود با کمک سنسورهای گوناگون به حفظ فاصلۀ ایمنِ اتومبیلِ شما با خودروهای دیگر ادامه می‌دهد.

در حال حاضر کروز کنترل تطبیقی معمولی‌ترین اصطلاح مورد استفاده برای فناوری مزبور است و خودروسازان گوناگون سیستم یادشده را با نام‌های دیگری هم مورد اشاره قرار می‌دهد. کروز کنترل هوشمند، کروز کنترل فعال، کروز کنترل خودکار، کروز کنترل داینامیک یا حرکتی یا کروز کنترل راداری جزء نام‌های شناخته شده و الحاقی جدید برای سیستم کروز کنترل تطبیقی هستند. پس حتماً اگر قصد خرید خودرویی با سیستم کروز کنترل تطبیقی و در یکی از انواع بالا را داشتید؛ از چگونگی عملکرد و قابلیت‌های آن اطلاعات کافی و مورد نیاز را به دست آورید. از همه مهم‌تر سعی کنید که بفهمید آیا سیستم‌های مزبور تنها سرعت خودرو را تنظیم می‌کنند یا قابلیت توقف و حرکت را نیز دارند؟ حتماً قبل از خرید یا اجاره خودرو سیستم کروز کنترل تطبیقی را تست کنید. در طول تست رانندگی با ویژگی‌های کروز کنترل تطبیقی آشنا شوید. قبل از حرکت با اتومبیل مورد نظر خود و انجام معامله نهایی خرید آن حتماً نحوۀ کارکرد و… سیستم کروز کنترل تطبیقی را یاد بگیرد.

کروز کنترل تطبیقی چگونه کار می کند؟

تولیدکنندگان مختلفِ اتومبیل از فناوری‌های گوناگونی در سیستم کنترل کروز تطبیقی استفاده می‌کنند. اما با این وجود ایده و مسیر اصلی کروز کنترل تطبیقی در تمام خودروها و کمپانی‌های خودروسازی یکسان است. اتومبیل از لیزر یا رادار برای اندازه‌گیری فاصله با وسیله نقلیه مقابل استفاده می‌کند. لیزرها و رادارهای مزبور همان‌هایی هستند که در سیستم هشدار برخورد با جلو و ترمز اضطراری خودکار مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین اگر وسیله نقلیه شما خودرویی نیمه مستقل باشد؛ به رادارها و لیزرهای مزبور مجهزخواهد بود. به همین دلیل نیز کنترل کروز را اولین قدم به منظور دستیابی به فناوری پیشرفتۀ ساخت خودروهای خودران دانسته‌اند.

باید توجه داشت که برخی از سیستم‌های کنترل کروز تطبیقی که مبتنی بر لیزر و سنسور هستند؛ در هوای نامساعد، رطوبت و کثیف عمل نمی‌کنند. سیستم‌های مبتنی بر رادار تا حد زیادی تحت تأثیر شرایط آب و هوایی نیستند. با این حال بیشتر خودروها از لیزر استفاده کرده و بنابراین در هنگام خرید اتومبیل حتماً به این نکته توجه داشته باشید و فناوری مورد استفاده در کروز کنترل تطبیقی را بررسی کنید.

کروز کنترل تطبیقی در اکثر خودروهای مدرن به عنوان یک فناوری مستقل عرضه نمی‌شود. این یعنی شما مجموعه‌ای از سیستم‌های ایمنی که با کمک یکدیگر کار می ‌نند را پیش روی خود دارید و اگر اتومبیلی دارای کروز کنترل تطبیقی باشد، احتمالاً دارای سیستم هشدار برخورد با جلو و ترمز اضطراری خودکار است. برخی از نمونه‌های پیشرفته‌تر وسایل نقلیه نیز دارای سیستم تشخیص عابر پیاده و سیستم حفظ خودرو در خط حرکتی بوده و در برخی موارد با فعال شدن کروز کنترل تطبیقی به هدایت خودرو در بزرگراه‌ها کمک می‌کنند.

خطرات و محدودیت‌های کروز کنترل تطبیقی چیست؟

تقریباً همانند تمام فناوری‌های ایمنی موجود در تمام خودروهای امروزی، کروز کنترل تطبیقی نیز به طور مداوم در حال رشد و بهبود عملکرد است. با این حال فناوری مزبور هنوز جایگزین انسان نبوده و با وجود آن که کروز کنترل تطبیقی به منظور کاهش استرس و سهولت رانندگی ساخته شده است؛ اما همچنان رانندگان باید هوشیار بوده و در هر لحظه آمادۀ درگیر کردن پدال گاز و ترمز باشند.

کنترل کروز تطبیقی برای هدایت خودرو نیست؛ اما همچون سایر سیستم‌های ایمنی می‌تواند به عنوان مکملی مفید در هنگام رانندگی به ما کمک کند. سیستم‌های کروز کنترل تطبیقی با فناوری توقف و حرکت، خودروی شما را کنترل کرده و سرعت آن را متناسب با شرایط موجود تنظیم خواهند کرد. بعضی از سیستم‌ها حتی به تابلوهای پلیس و پیچ‌ها نیز واکنش نشان داده و سرعت را کاهش می‌دهند. با این اوصاف اگر راننده‌ای به خودروی شما ضربه بزند، باید فوراً کنترل خودرو و قدرت مانور آن را در دست بگیرد. بخاطر داشته باشید که برخی از سیستم‌های کنترل کروز تطبیقی در هوای نامناسب فعال نمی‌شوند. شاید اتومبیل شما از امکاناتی مانند ترمز اضطراری خودکار برخوردار باشد، اما سعی کنید خیلی برروی فناوری‌های مشابه حساب باز نکنید.

آیا باید از خرید اتومبیلی که کروز کنترل تطبیقی ندارد، خودداری کنیم؟

هنگام خرید اتومبیل جدید و یا دسته دوم، سعی کنید که وسیله نقلیه‌ای که دارای بیش‌ترین سیستم‌های پیشرفته کمک راننده است را در اولویت قرار دهید. این امر به ویژه اگر قصد نگهداری خودروی مزبور به مدت زمانی طولانی را داشته باشید؛ بسیار مهم و دارای اهمیت است. هنگام خرید اتومبیل، ایمنی خودرو را در اولویت قرار داده و از آنجا که سیستم‌های ایمنی خودرو به سرعت در حال پیشرفت هستند، طولی نمی‌کشد که سیستم‌های قدیمی‌تر از رده خارج شده و منسوخ خواهند شد.

به همین دلیل اطمینان از در اختیار داشتن جدیدترین سیستم‌های پیشرفته کمک راننده به معنی آن است که می‌توانید برای مدت زمانی طولانی اتومبیل خود را نگاه داشته و نگران ناسازگاری آن با فناوری‌های جدیدتر نباشید.

کروز کنترل تطبیقی ارزشمند است؟

ارزشمند بودن و یا بی‌ارزش بودن سیستمی مانند کروز کنترل تطبیقی به عوامل زیادی بستگی دارد. مسلماً فناوری‌های این چنینی منجر به آسان‌تر شدن رانندگی و افزایش ایمنی خواهند شد و این موضوع قطعاً ارزشمند است. اما کنترل کروز تطبیقی و برخورداری از آن در برخی از اتومبیل‌ها، می‌تواند هزینه‌های خرید و سواری بر خودروی مورد نظرِ شما را افزایش دهد. ممکن است که شما مجبور به خرید یک نسخه پایه از خودروی مورد نظرات شوید و سپس قابلیتی مانند کروز کنترل تطبیقی را به آن اضافه کنید. با این حال در شرایط کنونی بسیاری از اتومبیل‌های جدید به طور استاندارد به کروز کنترل تطبیقی مجهز بوده و این فناوری معمولاً به عنوان بخشی از مجموعه کامل فناوری‌های ایمنی فعال در اختیار سرنشینان قرار می‌گیرد.

هنگام خرید اتومبیل اطمینان حاصل کنید که خودروی مورد نظر شما از نظر ایمنی به بیشترِ سیستم‌های یادشده مجهز شده باشد. اگر به خودرویی فکر می‌کنید که مجموعه فناوری‌های مزبور را ندارد، به این بی‌اندیشید که افزودن قابلیت‌های یادشده تا چه میزان هزینه‌های شما را افزایش می‌دهد. اگر هزینه‌های مزبور بیش از حد باشد؛ احتمالاً خودروی رقیبِ اتومبیلِ مورد نظر خود را که به شکل استاندارد دارای کروز کنترل تطبیقی و سایر سیستم‌های ایمنی است، انتخاب کرده و لذت می‌برید!

کدام خودروها به کروز کنترل تطبیقی مجهز هستند؟

تقریباً تمام خودروسازان بزرگ سیستم کروز کنترل تطبیقی را به مشتریان خود ارائه می‌‎دهند. با این حال برخی از سیستم‌های مزبور نسبت به سایر فناوری‌ها، پیشرفته‌تر هستند. خودروسازانی مانند آئودی، ب ام و، فورد، هوندا، هیوندای، کیا، نیسان، تویوتا و… برخی از بهترین سیستم‌های پیشرفته کمک راننده را ارائه داده و به همین خاطر نیز مشهور شده‌اند. البته سایر خودروسازان نیز در محصولات خود از کنترل کروز تطبیقی استفاده کرده و عملکرد مطلوبی دارند.

در گذشته سیستم‌های پیشرفته کمک راننده، از جمله کروز کنترل تطبیقی مخصوص اتومبیل‌های لوکس و یا نسخه‌های سطح بالای اتومبیل‌های بزرگ و اسیووی‌ها بودند. اما امروزه چنین نیست و اتومبیل‌های کوچکی مانند هوندا سیویک، مزدا 3، سوبارو لگاسی و تویوتا کرولا با قیمت مناسب و به شکل استاندارد به کروز کنترل تطبیقی مجهز شده‌اند. حتی خودروهای ارزان قیمتی مانند هوندا فیت و نیسان ورسا نیز از کنترل کروز تطبیقی استفاده می‌کنند. همچنین بسیاری از اسیووی‌های امروزی به شکل استاندارد دارای کروز کنترل تطبیقی هستند. حتی اسیووی‌های کوچک و نسبتاً ارزان قیمتی مانند هوندا CR-V، مزدا CX-3 و CX-30، سوبارو فارستر و تویوتا C-HR هم به کروز کنترل تطبیقی مجهز شده‌اند.