تسمه تایم قطعه ای لاستیکی در خودرو است که وظیفه دارد میل لنگ را به سوپاپ خودرو اتصال دهد. برای انجام چهار عمل اصلی موتور به نام مکش، تراکم، انفجار و تخلیه گردش تسمه تایم لازم است. با گردش تسمه تایم زمان باز و بسته شدن سوپاپ ها تنظیم و کنترل می شود. چنانچه دندانه های تسمه تایم دچار صاف شدن و جابجایی شود، نمی تواند به خوبی باعث باز و بسته شدن سوپاپ ها شود و در کل عملکرد موتور مختل می شود.
به گزارش خودرونویس، تسمه تایم یکی از قطعات حیاتی موتور خودروها محسوب می شود. در این مقاله قصد آن را داریم تا زمان تعویض تسمه تایم خودرو را بررسی کنیم.
علائم خرابی و زمان تعویض تسمه تایم
تسمه تایم همانند سایر قطعات مصرفی خودرو طول عمر مفید مشخصی دارد و به مرور زمان دچار فرسودگی و استهلاک می شود که باید در اسرع وقت آن را تعویض کرد. زیرا در صورت تعلل در این کار آسیب های زیادی به موتور وارد شده و حتی در حین رانندگی هم می تواند خطرات زیادی را به دنبال داشته باشد. در ادامه به بررسی این علائم پرداخته ایم.
شنیده شدن سر و صدای غیر عادی از داخل محفظه موتور
اتصال تسمه تایم به میل بادامک و میل لنگ از طریق پولی ها انجام می شود. میل لنگ نیروی لازم برای به چرخش درآوردن میله هایی که به پیستون اتصال دارند را تولید می کند. برای هدایت سوخت به درون محفظه احتراق و خروج دود از اگزوز نیز میل بادامک این وظیفه را انجام می دهد. چنانچه صدای غیر عادی شبیه تیک تیک از درون موتور شنیده شود می تواند دال بر خرابی تسمه تایم و برا رسیدن زمان تعویض آن باشد. البته در مواقعی همانند فشار پایین روغن یا کم بودن میزان آن هم می تواند چنین صدایی را ایجاد کند. اگر در حین رانندگی چنین صدایی را از موتور شنیدید در اسرع وقت به یک تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید.
روشن نشدن خودرو
یکی دیگر از علائم خرابی و فرسودگی تسمه تایم که زمان تعویض آن را نشان می دهد، روشن نشدن موتور به هنگام استارت زدن است. در این حالت به چرخاندن سوییچ صدای استارتر به گوش می رسد اما به دلیل فرسوده شدن تسمه تایم، قدرت به چرخش درآمدن میل لنگ و میل بادامک را ندارد و نتیجه آن روشن نشدن موتور است. به طور معمول پاره شدن تسمه تایم به هنگام روشن بودن خودرو اتفاق می افتد. در این حالت آسیب های جدی به خودرو از جمله خراب شدن سرسیلندر، پمپ روغن و میل لنگ وارد می شود. پس توصیه می شود تسمه تایم را به هنگام فرا رسیدن زمان تعویض آن کنترل کنید.
بد عمل کردن دور موتور
چنانچه تسمه دچار فرسودگی و خوردگی دنده ها شده باشد یا این که حالت سفتی نداشته و شل باشد، به هنگام شتاب گرفتن خودرو، میزان دور موتور بیش از اندازه معمول خواهد شد.
خروج دود زیاد از اگزوز
از دیگر علائمی که نشان می دهد زمان تعویض تسمه تایم فرا رسیده است، خروج دود زیاد از اگزوز است. زیرا هنگامی که تسمه تایم فرسوده شده باشد و به خوبی کار نکند، موتور بیش از حد معمول تلاش می کند و قطعات بیشتری کار می کند و پیامد آن هم خروج دود زیاد از اگزوز است.
میس فایر دادن موتور
در مواقعی که تسمه تایم دچار فرسودگی شده باشد و به خوبی کار نکند، باز و بسته شدن سوپاپ ها و زمان بندی آن از تنظیم می افتد و این شرایط ممکن است باعث میس فایر دادن موتور شود. این مشکل در صورت سهل انگاری و بی توجهی به آن پیامدهای زیانباری را به دنبال خواهد داشت.
نشتی روغن
یکی دیگر از علائم فرا رسیدن زمان تعویض تسمه تایم نشت روغن از کاور آن تسمه است. کاور تسمه تایم با چندین پیچ و مهره پوشانده شده و نگهداری می شود. اگر روغن از کاور نشت کند به مرور زمان باعث فرسودگی تسمه تایم و شل شدن آن خواهد شد. به غیر از خرابی و فرسودگی تسمه تایم، شل بودن تسمه سبب افزایش بیش از حد دمای موتور شده که نهایتا باعث جوش آوردن موتور هم خواهد شد.
چند نکته که باید درباره تسمه تایم توجه کنید
-مراقب باشید تسمه تا نشود. علاوه بر این به هیچ وجه اشیا یا وسایل را روی تسمه قرار ندهید.
-چک کردن مرتب و منظم تسمه تایم ضرورت دارد و باید در فواصل زمانی مشخص تسمه تایم به درستی کنترل شود.
-سطح تسمه تایم باید عاری از هر گونه شکستگی، پریدگی لبه دندانه ها، جدا شدن لایه ها و ترک خوردگی باشد.
-دندانه ها باید ظاهری سالم داشته باشد. در صورتی که دچار ترک، پریدگی، خوردگی و باز شدن شوند باید از استفاده آن جدا خودداری کرد.
-وقتی می خواهید تسمه تایم را تعویض کنید، حتما قطعاتی از جمله هرزگردها، پولی و حتی اگر ممکن است واترپمپ را هم تعویض کنید. زیرا در صورتی که این قطعات خراب بوده یا ایراد داشته باشند، باعث وارد شدن آسیب به تسمه تایم خواهد شد.
زمان تقریبی تعویض تسمه تایم در چند خودرو
در فهرست زیر برخی از خودروهای پرکابرد نوشته شده است که زمان تقریبی تعویض تسمه تایم هم قید شده است. این زمان تقریبی به شما کمک می کند تا با فرا رسیدن آن نسبت به تعویض تسمه تایم اطلاع پیدا کرده و آن را انجام دهید.
-در خودروی پراید هر80 هزار کیلومتر
-در خودروی پژو 405 هر 60 هزار کیلومتر
-در خودروی پژو 206 تیپ دو هر 70 هزار کیلومتر
-در خودروی پژو 206 تیپ پنج هر 60 هزار کیلومتر
-در خودروی ریو هر 65 هزار کیلومتر
-در خودروی تندر 90 هر 45 هزار کیلومتر
-در خودروی رانا هر 60 هزار کیلومتر
-در خودروی زانتیا هر 65 هزار کیلومتر
عوامل موثر بر فرسوده شدن و خراب شدن تسمه تایم
عواملی که در ادامه به آن پرداخته شده است باعث می شود روی عمر مفید تسمه تایم تاثیر گذاشته و تسمه زودتر معیوب و فرسوده شود. این عوامل عبارتند از:
- استفاده از دور موتور بالا برای مدت زیاد (بالاتر از 4000 دور در دقیقه)
- شتاب گرفتن ناگهانی موتور
- کاهش شتاب موتور به صورت ناگهانی
- استفاده نکردن از دنده مناسب متناسب با سرعت و قدرت خودرو
- عبور از سرعت گیرها با سرعت بسیار زیاد
- معیوب شدن هرزگرد یا گیرپاژ تسمه سبب جابجایی و حتی پارگی تسمه می شود.
- شل یا سفت بودن بیش از حد تسمه
- نشت روغن از کاسه نمد میل لنگ که باعث چرب شدن تسمه می شود.
- کار نکردن خودرو و حالت ایستایی آن برای مدت زمان طولانی
- گذشت زمان تعویض و نصب تسمه بیش از سه سال
- استفاده از تسمه بی کیفیت و غیر استاندارد
- خوب کار نکردن و عملکرد نامناسب قطعات مرتبط با تسمه تایم
- همراستا نبودن پولی های متصل به تسمه
- نصب نکردن درست تسمه تایم بر طبق دستورالعمل خودرو
- تعویض نکردن هرزگرد و تسمه سفت کن در موقع تعویض تسمه تایم
کلام آخر
تسمه تایم یکی از قطعات حیاتی موتور محسوب می شود که در صورت خرابی و یا فرسودگی عملکرد آن دچار اختلال شده و بعضا به دلیل کار نکردن درست موتور هم نمی تواند به درستی کار کند. از این رو با چک کردن مرتب تسمه تایم توسط خود شما و یا یک مکانیک ماهر و هم چنین به هنگام بروز علائمی که بیان شد؛ می توانید زمان فرا رسیدن تعویض آن را تشخیص دهید. در صورت کهنگی و فرسودگی باید در اسرع وقت نسبت به تعویض آن اقدام کرد تا از بروز پیامدهای زیانبار جلوگیری شود.
دیدگاه شما چیست؟