تحریریه خودرونویس 
هنگام رانندگی کردن اگر صدای غیرعادی از موتور خودرو میشنوید، میتواند نشانهای از سوپاپ زدن خودرو باشد. این مشکل میتواند آسیبهای جدی به موتور وارد کرده و منجر به هزینههای سنگین تعمیرات موتور خودرو شود
هنگام رانندگی کردن اگر صدای غیرعادی از موتور خودرو میشنوید، میتواند نشانهای از سوپاپ زدن خودرو باشد. این مشکل میتواند آسیبهای جدی به موتور وارد کرده و منجر به هزینههای سنگین تعمیرات موتور خودرو شود. سوپاپها وظیفهای مهم در موتور خودرو دارند؛ آنها مسیر ورود و خروج مخلوط هوا و سوخت به درون سیلندر و همچنین دود حاصل از احتراق را کنترل میکنند.
به گزارش خودرونویس، در این مقاله از خودرو نویس به بررسی سوپاپ زدن خودرو، علل، علائم و روشهای رفع آن میپردازیم. با خواندن این مقاله، نهتنها میتوانید علت صدای غیرعادی از موتور خود را تشخیص دهید، بلکه راههای پیشگیری از سوپاپ زدن و خرید سوپاپ خودرو را نیز فرا خواهید گرفت.
سوپاپ خودرو چیست؟
درون خودرو انواع مختلفی از سوپاپ وجود دارد که به «سوپاپ خودرو» معروفاند. وظیفه سوپاپها کنترل ورود و خروج گازها در محفظه احتراق موتور است. در موتور خودرو دو نوع سوپاپ ورودی (Intake Valve) و خروجی (Exhaust Valve) این فرایند را انجام میدهند.
سوپاپ زدن ماشین یعنی چه؟
سوپاپ زدن ماشین، اصطلاح دیگری برای لرزش بیشازحد سوپاپها است. هنگامیکه سوپاپ دچار لرزش میشود یا بهدرستی در جای خود قرار نگیرد بهسرعت و بهطور مکرر باز و بسته شده و صدای تقتق یا جغجغهای ایجاد میکند. انواع مختلفی از سوپاپ زدن وجود دارد، مانند سوپاپ زدن در دور پایین، سوپاپ زدن در دور بالا و سوپاپ زدن ناشی از گرمای بیشازحد.
نشانهها و علائم سوپاپ زدن ماشین
لرزش سوپاپها و نقص در عملکرد آنها همچون یک بیماری در خودروی شما، حاوی یک سری علائم و نشانههایی باشد. بااینکه برخی از این نشانه میتواند با سایر مشکلات موتور خودرو مشترک باشند، اما مهمترین علائم سوپاپ زدن خودرو را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
1. شنیدن صدای تقتق، چقچق یا جیرجیر از موتور:
وقتی موتور خودرو در حال کار کردن است به دلیل باز و بسته شدن سریع و مکرر سوپاپهای معیوب، نوعی صدای تقتق به گوش میرسد. این صدا ممکنه با افزایش دور موتور بهخصوص هنگام فشار دادن پدال گاز، بیشتر شود.
2. کاهش قدرت موتور:
اگر سوپاپ معیوب شده یا بهدرستی تنظیمنشده باشند میتوانند باعث افت قدرت موتور بهخصوص هنگام گاز دادن یا سربالاییها شوند.
3. افزایش مصرف سوخت:
گاهی اوقات بدون دلیل خاص مشهودی، مصرف سوخت خودرو بالا میرود. یکی از دلایل افزایش مصرف سوخت خارج شدن مخلوط هوا و سوخت از محفظه احتراق به دلیل لقی سوپاپ موتور است.
4. خروج دودهای غیرمعمول آبی یا سفید از اگزوز
اگر از اگزوز ماشینتان دود آبی یا سفید غیرمعمول خارج میشود، ممکن است نشانهای از روغنسوزی ناشی از سوپاپهای معیوب موتور باشد.
5. لرزش موتور:
لرزش در دور آرام یا هنگام شتابگیری ماشین نیز میتواند نشانهای از سوپاپ زدن خودرو باشد.
چرا خودرو دچار سوپاپ زدن میشود؟
موارد زیر میتواند موجب سوپاپ زدن ماشین شود:
کاهش روانکاری بین راکرآرم و تایپت یا انتهای ساق سوپاپ
این مسئله باعث ایجاد اصطکاک شده و صدای تقتق در موتور را افزایش میدهد.
افزایش خلاصی بین ساق سوپاپ و گاید (راهنمای سوپاپ)
بیشتر شدن خلاصی بین ساق سوپاپ و گاید نگهدارنده آن میتواند باعث لقی شود.
سوختن سوپاپ
گرمای شدید موتور در حال کار میتواند منجر به سوختن سوپاپها شود. مشکلاتی نظیر معیوب بودن سیستم خنککننده و خرابی پمپ آب باعث میشوند که موتور گرمتر از حد معمول کار کند و سوپاپها را بسوزاند. در این صورت چارهای جز خرید سوپاپ ماشین نخواهد بود.
فرسودگی راکرآرم یا نوک سوپاپ
این فرسودگی نیز در افزایش خلاصی و سوپاپ زدن خودرو شود.
فرسودگی قسمتهای دیگر مجموعه سوپاپ
هرگونه فرسودگی در اجزای مجموعه سوپاپ، مثل لیفتر، تایپت، فنر و غیره هم میتواند در عملکرد سوپاپها اختلال ایجاد کند.
خلاصی بین لیفتر و جایگاه لیفتر (Borehole)
خلاصی بیشازحد بین لیفتر و جایگاهش ((Borehole ممکن است حرکت اضافی لیفتر و صدای تقتق ایجاد کند.
رسوبات کربنی
جمع شدن رسوبات کربنی روی سوپاپها و نگهدارنده آنها باعث افزایش اصطکاک و دمای سوپاپ شده و آنها را لق و معیوب میکند.
تنظیم نامناسب سوپاپها
تنظیم نبودن سوپاپها میتواند باعث باز و بسته نشدن به موقع سوپاپها و عملکرد ناقص موتور شود.
عواقب عدم رفع مشکل سوپاپ زدن
سوپاپ زدن میتواند منجر به افزایش دمای موتور،کاهش قدرت موتور، احتراق ناقص، ایجاد دود، نوسانات فشار و احتمال آسیب به موتور شود.
راهحلهای فوری برای سوپاپ زدن ماشین
اگر حدس میزنید که خودروتان دچار سوپاپ زدن است یا صدای تق و توق زیادی در موتور میشنوید، بهتر است هر چه سریعتر به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید تا از آسیب جدیتر به موتور جلوگیری شود. تعمیرکار با توجه به دلایل سوپاپ زدن خودرو، راهکار مناسب برای رفع آن را انتخاب میکند. این روشها بهطورمعمول شامل موارد زیرند:
تنظیم سوپاپها:
در برخی موارد، تنظیم مجدد سوپاپها مشکل را برطرف میکند.
تعویض قطعات سوپاپ
اگر قطعات سوپاپ فرسوده یا آسیبدیده باشند، راهکار ضروری و اساسی تعویض سوپاپهای معیوب و فرسوده با خرید سوپاپ ماشین نو و باکیفیت است.
تراش سوپاپ:
در بعضی مواقع تراش سوپاپ و گاید سوپاپ میتواند مشکل را حل کند.
هزینه تعمیر سوپاپ ماشین
هزینهای که برای تعمیر سوپاپ ماشین باید متقبل شوید، بستگی به نوع خودرو، مدل موتور، مقدار خرابی قطعات، نحوه دسترسی به قطعات معیوب، میزان دستمزد و حتی محلی که خودرو را تعمیر میکنید دارد.
نکاتی برای جلوگیری از سوپاپ زدن ماشین
سوپاپ زدن خودرو، میتواند کابوس هر رانندهای باشد. اما با رعایت نکات زیر میتوانید تا حد بسیار بالایی از این مشکل پیشگیری کنید:
از سوخت با اکتان مناسب استفاده کنید:
از سوخت با اکتان مناسب برای خودروی خود استفاده کنید. اکتان پایین میتواند باعث خودسوزی (detonation) در موتور و سوپاپ زدن شود.
زمان جرقه را تنظیم کنید:
زمان جرقه را مطابق با مشخصات و شرایط کارکرد موتور خود تنظیم کنید. زمان جرقه نامناسب میتواند باعث احتراق ناقص یا ناهموار و درنهایت سوپاپ زدن شود.
از سیستم خنککننده بهدرستی نگهداری کنید:
از سیستم خنککننده بهدرستی نگهداری کنید تا از داغ شدن بیشازحد موتور جلوگیری کنید.
از آوردن بار زیاد به موتور خودداری کنید:
کارهایی مثل شتابگیری ناگهانی، ترمز شدید و سرعتهای بالا میتواند به موتور فشار وارد کند و باعث سوپاپ زدن شود.
سیستم سوخت را تمیز نگه دارید:
سیستم سوخت خود را بهطور مرتب تمیز نگه دارید تا از رسوب و آلودگی در آن جلوگیری شود.
از کجا سوپاپ ماشین بخریم؟
همانطور که پیشتر گفته شد، ممکن است تعویض سوپاپها آخرین راهکار اساسی برای شما باشد. ازاینرو دکتر چینی را میتوان بهعنوان یکی از معتبرترین فروشگاههای آنلاین قطعات خودرو برای خرید سوپاپ ماشین معرفی کرد که مجموعهای کامل از سوپاپهای باکیفیت و اورجینال برای انواع خودروهای ایرانی و خارجی را ارائه میدهد. شما میتوانید با مراجعه به سایت دکتر چینی به آدرس اینترنتی doctorchini.com ، به بخش سوپاپ خودرو در این فروشگاه از تنوع محصولات، قیمتهای مناسب و ضمانت اصالت کالا اطمینان حاصل کنید.
سخن پایانی
سوپاپها وظیفه مهم کنترل ورود و خروج مخلوط هوا و سوخت به درون سیلندر و همچنین خروج دود حاصل از احتراق را بر عهده دارند. تنظیم نامناسب سوپاپها و فرسودگی و آسیبدیدگی آنها میتواند موجب سوپاپ زدن خودرو شود. اگر در حین رانندگی صدای تقتق از موتور به گوشتان میرسد، باید نسبت به رفع عیب آن اقدام کنید تا از آسیبهای جدی به موتور خودرو و صرف هزینههای سنگین جلوگیری شود.
دیدگاه شما چیست؟